چرا افزایش ناگهانی قیمت دلار برای دولت سودآور است؟
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۰۳۱۱۶
یکی از اتهاماتی که به دولتهای مختلف با رویکردهای متفاوت وارد است، این گزاره است که افزایش ناگهانی قیمت دلار با تصمیم خود دولت است. اما آیا چنین گزارهای درست است؟
به گزارش رویداد ۲۴؛ ارزش ریال در واپسین روزهای سال ۱۴۰۱ در سراشیبی سقوط بود. قیمت دلار در بازار آزاد رقم بیش از ۶۰ هزار تومان را هم دید و به گفته بسیاری از ناظران «دلار هر ارزشی را یک بار ببیند، خیلی زود به آن بر میگردد»، هرچند توافق ایران و عربستان اندکی از سرعت این سقوط کاسته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آیا دولت در افزایش قیمت دلار نقش دارد؟
برخی تحلیلگران معتقدند مکانیزم بازار باعث افزایش قیمت ارز شده است؛ به این صورت که مقدار عرضه به دلیل تحریمها پایین است و در نتیجه با افزایش تقاضا یا حتی ثابت ماندن تقاضا، قیمت افزایش پیدا میکند. برای اثبات این ادعا باید اصلیترین منبع ارزی دولت یعنی فروش نفت را بررسی کرد.
بر اساس گزارشهای منتشر شده در نیمه ژانویه امسال، از سوی کمپانیهایی که جریان فروش نفت را رهگیری میکنند، با وجود تحریمهای آمریکا، صادرات نفت ایران در دو ماه پایانی سال ۲۰۲۲ یکی از بالاترین فروشها در سالهای اخیر بوده است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی که به نقل از شرکت بینالمللی انرژی SVB منتشر کرده گفته صادرات نفت خام ایران در دسامبر سال ۲۰۲۲ به طور میانگین ۱ میلیون ۱۳۷ هزار بشکه در هر روز بوده که این رقم ۴۲ هزار بشکه در روز بیشتر از نوامبر بوده است. این آمار در واقع نشاندهنده افزایش چشمگیر صادرات نفت نسبت به سالهای گذشته به ویژه سالهای ریاست جمهوری ترامپ است.
شرکت کپلر که یک شرکت اطلاعات آماری است هم گفته صادرات نفت خام ایران در نوامبر ۱ میلیون ۲۳۰ هزار بشکه در روز بوده است. به گزارش رویداد۲۴ آخرین بار ایران در آپریل ۲۰۱۹ با ۱ میلیون ۲۷۰ هزار بشکه صادارت نفت خام در روز چنین آماری را به دست آورده بود. این آمارها نشان میدهد دولت ایران در ماههای گذشته درآمدهای بالایی از صادرات نفت خام داشته است. با این حال یک فرضیه همیشه در کف بازار وجود دارد و آن دستکاری قیمت دلار توسط دولت هاست. افکار عمومی باور دارند که دولتها به عنوان دارنده بیشترین منابع ارزی، هر زمان با کسری بودجه مواجه میشوند، دست به افزایش قیمت ارز میزنند و از این طریق هم نقدیندگی بازار را جمع میکنند هم کسری بودجه خود را مرتفع میسازند.
این فرضیه در محافل علمی جهان به «موازنه نرخ ارز و بودجه عمومی» معروف است. برنامههای تثبیت اقتصاد در کشورهای در حال توسعه درگیر بدهی و کسری بودجه، عموماً بر کاهش ارزش پول ملی استوار است. در چنین کشورهایی، کاهش ارزش پول ملی به عنوان یک استراتژی مورد استفاده قرار میگیرد. چین در زمان دولت ترامپ و در حالی که جنگ اقتصادی بین چین و آمریکا شدت گرفته بود، از این استراتژی استفاده کرد.
مساله اینجاست که کاهش ارزش پول ملی، صادرات را پر سود خواهد کرد به این معنا که واردکنندگان با افزایش قیمت کالاها دیگری رغبتی به واردات ندارند و در عوض صادرکنندگان به دلیل سود سرشاری که به واسطه افزایش قیمت ارز خارجی نصیب آنها خواهد شد، به سمت صادرات بیشتر خواهند رفت. هرچه میزان صادرات بالاتر برود، رشد اقتصادی هم بیشتر خواهد شد و از طرفی مصرفکننده داخلی به دلیل گران شدن کالاهای وارداتی، به سمت آلترناتیوهای داخلی کشیده میشود و عملا تولید هم رونق پیدا خواهد کرد. مجموع این وضعیت میتواند رشد تولید ناخالص داخلی را افزایش داده و نرخ اشغال را بالاتر ببرد. به این ترتیب کاهش ارزش پول ملی به تقویت صادرات، کاهش تراز تجاری به نفع صادرات و کاهش بار بدهیهای دولت میانجامد. اگر دولتی بدهی خارجی و داخلی به ارگانها و نهادهای کشور و همچنین کسری بودجه قابل توجهی داشته باشد، سراغ سیاست کاهش ارزش پول ملی خواهد رفت.
چرا افزایش ناگهانی قیمت دلار برای دولت سودآور است؟
دولتی را در نظر بگیرید که باید هر ماه ۱ میلیون دلار بدهیهای معوق خود را بپردازد. هرچه این ۱ میلیون دلار نرخ تبدیل بالاتری برای ارز داخلی داشته باشد، پرداخت بدهیها سادهتر خواهد شد. در مثال ما، اگر ارزش پول داخلی به نصف ارزش اولیه خود کاهش یابد، پرداخت بدهی ۱ میلیون دلاری اکنون فقط ۵۰۰ هزار دلار خواهد بود. این تاکتیک برای کشورهایی که بدهی خارجی زیادی دارند، با شکست مواجه میشود، اما در مورد کشورهایی که سعی دارند بدهیهای داخلی شان را تسویه کنند، جوابگوست.
البته لازم به ذکر است استفاده از استراتژی «کاهش ارزش پول ملی استراتژیک» همیشه کارساز نیست چرا که قدرت خرید شهروندان و رفاه آنها را کاهش میدهد.
کاهش ارزش پول ملی به سرعت باعث افزایش قیمتها خواهد شد چرا که واردکنندگان سعی میکنند قیمت کالاهای وارداتی را بالا ببرند. همزمان یک سری فاکتورها نظیر میزان درآمد ثابت مانده و بر تضعیف سیاست کاهش ارزش پول ملی تاثیر میگذارد. از این روست که زمان بندی استفاده از چنین استراتژی بسیار مهم است. مقامات کشورهایی که دست به گاهش ارزش پول ملی عمدی میزنند باید همه تلاششان را بکنند که از افزایش موقتی قیمتها که در نهایت دائمی خواهد شد، جلوگیری کنند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: کاهش ارزش پول ملی افزایش قیمت صادرات نفت کسری بودجه قیمت دلار هزار بشکه خواهد شد ۱ میلیون بدهی ها نفت خام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۰۳۱۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دلار ریخت، طلا جهش کرد/ ورق در بازار طلا و ارز برگشت؟
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، تولید ناخالص داخلی ضعیف ایالات متحده و افزایش تورم در این کشور به نفع فلز در بحبوحه کاهش تقاضای دلار است؛ به طور کلی، طلا در یک محیط ریسک گریز در برابر دلار آمریکا در حال سود بردن است.
قیمت هر اونس طلای جهانی براساس دلار آمریکا پس از انتشار دادههای اقتصاد کلان ایالات متحده آمریکا نوساناتی را تجربه کرد. این کشور تخمین اولیه تولید ناخالص داخلی سه ماهه اول را منتشر کرد که نشان میدهد اقتصاد با سرعت سالانه ۱.۶ درصد در سه ماه منتهی به مارس رشد کرده است، که ۲.۵ درصد مورد انتظار را از دست داده و بسیار ضعیفتر از ۳.۴ درصد ثبت شده در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۳ است.
علاوه بر این، دفتر تحلیل اقتصادی (BEA) گزارش داد که شاخص قیمت هزینههای مصرف شخصی (PCE) با سرعت سالانه ۳.۴ درصد برای سه ماهه رشد کرد که بسیار بالاتر از ۱.۸ درصد قبلی و بزرگترین افزایش در یک سال بود. در چند کلمه، رشد کاهش یافت، اما در حالی که تورم افزایش یافت، اقتصاد به رشد خود ادامه داد. چنین سناریویی کاهش احتمالی نرخ بهره از سوی فدرال رزرو را بیشتر به تاخیر میاندازد. در ابتدای هفته گذشته دلار آمریکا افزایش یافت. با این حال، دلار نتوانست حرکت خود را حفظ کند زیرا دادههای اقتصادی ایالات متحده در طول هفته ناامیدکننده بود.
در حال حاضر هر اونس طلای جهانی ۸ دلار و ۶۲ سنت افزایش قیمت را تجربه کردهاست و به قیمت ۲ هزار و ۳۳۹ دلار در هر اونس رسیدهاست.
۲۲۷۲۲۷
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899714